چرا ترانزیت در ایران پا نمی‌گیرد؟
اتاق بازرگانی ایران در جدیدترین گزارش خود به بررسی مشکلات مربوط به حوزه حمل و نقل زمینی ایران پرداخته و در این زمینه راهکارهایی را ارائه داده است.
به گزارش ایسنا، گزارش «حمل‌ونقل زمینی در حوزه بار: چالش‌ها و راهکارها» توسط مرکز پژوهش‌های اتاق ایران منتشر شد؛ در بخشی از این گزارش آمده است: حمل‌ونقل اساس توسعه کشورها است و گستردگی زیرساخت‌های حمل‌ونقل و شبکه‌های متصل به هم با سطح بالاتری از توسعه‌یافتگی همراه است. کارایی و کیفیت بالای حمل‌ونقل نه‌تنها منجر به کاهش هزینه‌ها می‌شود، بلکه فرصت‌ها و مزیت‌های اقتصادی و اجتماعی ایجاد می‌کند که اثرات خارجی مثبتی مانند دسترسی بهتر به بازارها، افزایش اشتغال و سرمایه‌گذاری را به همراه دارد.
با وجود اینکه در ایران زیرساخت‌های نسبتاً مناسبی در حوزه حمل‌ونقل وجود دارد و در اسناد بالادستی همواره بر ارتقای جایگاه بخش حمل‌ونقل در اقتصاد کشور تأکید شده، اما زیرساخت‌های حمل‌ونقل به‌طور متوازن در کشور توسعه‌نیافته و نتیجه این امر، هم در هزینه تمام‌شده کالاها و هم در عدم استفاده کشور از مزیت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی مرتبط با حمل‌ونقل، قابل‌مشاهده است. اگر چه تاکنون برای بهبود وضعیت حمل‌ونقل کشور، سیاست‌هایی پیشنهاد و اقداماتی نیز صورت گرفته است، اما وجود موانع و چالش‌های پیش روی بخش حمل‌ونقل، سبب شده تا اغلب سیاست‌ها عملیاتی نشوند و اهداف موردنظر تحقق نیابند.
در همین راستا مرکز پژوهش‌های اتاق ایران با همکاری کمیسیون حمل‌ونقل و لجستیک اتاق ایران، برای چاره‌جویی درباره موانع و مشکلات موجود در حوزه حمل‌ونقل زمینی بار، اقدام به برگزاری نشست‌های تخصصی و کارشناسی و همچنین انجام مطالعات علمی کرد که ماحصل آن، احصاء و دسته‌بندی برخی از این چالش‌ها و ارائه راهکار برای رفع این مشکلات بوده است. از این‌رو در پژوهش حاضر، ابتدا به توصیف وضع موجود کشور در حوزه حمل بار پرداخته‌شده و مواردی نظیر زیرساخت‌های جاده‌ای، ریلی، ناوگان حمل‌ونقل باری، بار جابه‌جاشده و ظرفیت‌های این بخش، ترانزیت و غیره مورد بحث قرار گرفته است.
در بخش بعدی گزارش، چالش‌های بخش حمل‌ونقل در حوزه بار شناسایی‌شده که این مشکلات را می‌توان در دو دسته کوتاه‌مدت و میان‌مدت دسته‌بندی کرد. چالش‌هایی مانند «نبود مرجع هماهنگ‌کننده ترانزیت در کشور»، «خود مالکی ناوگان حمل‌ونقل جاده‌ای» و «اتکای هزینه‌های جاری سازمان‌های زیربخشی حمل‌ونقل به درآمدهای آنها» در دسته اول قرار می‌گیرند که آنها را می‌توان با مجموعه اقداماتی در قالب برنامه‌های کوتاه‌مدت مدیریت کرد؛ اما چالش‌هایی مانند «نبود نهاد راهبر لجستیک در کشور»، «فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل»، «وجود موانع در رقابتی شدن حمل‌ونقل ریلی و جاده‌ای»، «حکمرانی نامتوازن در بخش حمل‌ونقل کشور» و «ناکافی بودن زیرساخت‌های شبکه ریلی کشور» در دسته دوم قرار می‌گیرند که برای مدیریت آنها به مجموعه اقداماتی در قالب برنامه‌های میان‌مدت نیاز است.
اتاق بازرگانی ایران در حوزه ترانزیت اعلام کرده که نبود مرجع هماهنگ کننده ترانزیت در کشور یکی از مشکلات اصلی این حوزه است که با اجرای سیاست‌هایی مانند خود مالکی ناوگان حمل و نقل جاده‌ای و اتکای هزینه‌های جاری سازمان‌های زیربخشی حمل و نقل به درآمدهای آنها می‌تواند بخشی از مشکلات را جبران کند.
همچنین نبود نهاد راهبر در لجستیک کشور، فرسودگی ناوگان، وجود موانع رقابتی و حکمرانی نامتوازن در بخش حمل و نقل کشور، بخش دیگری از مشکلات این حوزه است که در گزارش اتاق بازرگانی به آن اشاره شده است
